Ngày cuối ở Tibet CHU MINH·THURSDAY, 11 MAY 201723 reads Đêm ngủ ở Shigatse- lạnh và khô kinh khủng! Ở đất Tạng này, mới đc nếm trải mấy ngày mà thấy cái gì cũng đẩy tới cực điểm! Nóng - nắng vỡ mặt- gió lạnh thấu xương- hít vào phát ho luôn!- bên này đèo là ánh nắng chói lọi, đi 1 quãng mây tối sầm , gió đẩy vào xe ô tô kêu răng rắc! Mùa hè mà có tuyết rơi, mà nào có ở đỉnh núi đâu, ở ngay Potala! Đi toilet, đi từ chỗ đỗ ô tô chéo qua sân đến chỗ WC công cộng: nắng sói đầu nhưng ở trong nhà vệ sinh, nước đóng băng phải dùng gáo đập vỡ mới múc được 1 ít! Cung điện, chùa, thiền viện mái ngói dát vàng- chuông đồng nhiều vô kể ngân nga theo từng đợt gió. Thiền viện xây rất cao, nhiều tầng, tượng Phật toàn dát vàng- đồng, màu sắc lúc nào cũng mới, rất nhiều tranh tường vẽ Phật-!Bồ Tát- Các vị hộ pháp...các điển tích... đẹp và kỹ lưỡng...những cái stupa hoặc tượng Phật dát vàng rất nhiều- vài trăm kg, hàng trăm viên ngọc quý, hàng nghìn tấn đồng,vải vóc thì vô kể... Stupa của Dailai Lama thứ 9: Longtok Gyatso cao 7m, rộng 4,15m vuông, dát bằng 3574 lượng vàng ( liang of gold) và hàng nghìn viên ngọc, đá quý...(The potala-holy palace in the snowland, 2008) ...nhưng nhà ở của dân thì bẩn thỉu, đa phần là 1-2 tầng thôi, nhân đân vẫn phải nhặt phân trâu Yak để đắp quanh nhà! Trẻ con đen đúa bẩn thỉu, người lớn cũng vậy, phần lớn làm nghề tay chân. Tuy nhiên, ở Shigatse cũng như ở Lhasa- 2 thành phố lớn nhất Tibet đều không gặp ăn xin. Đâu đâu cũng thấy công an- quân đội, xe chống bạo động chạy trong phố ko hiếm gặp! Đi đâu cũng kiểm soát- kiểm tra như lên máy bay! Ở xứ Vịt, qua cửa khẩu là xong, Tây - Tàu -Lào Căm... muốn đi đâu cũng ok! Cậu HDV dặn đi dặn lại, các anh chị đừng có chụp ảnh police- nó trục xuất- tịch thu luôn đấy! Từ Lhasa đi Shigatse ( 200km) kiểm tra hộ chiếu, xin phép đóng dấu mấy lần! À mà: đường rộng-tốt ơi là tốt- vắng như chùa bà Đanh, mà chỉ cho chạy 30km/h. Không nhìn thấy ông xxx nào( tuy nhiên có camera vài chỗ) thế mà ko có thằng xế nào dám đi quá tốc độ cho phép - kể cả tài Tàu lẫn tài Tạng, sợ police như gì! Ấy thế mà xứ Vịt mình, động tí là lý luận, chụp ảnh , quay phim với xxx ...lại còn nghe đâu bên xứ Vịt, có thằng ôn Tàu chíp lái xe nhè xxx đâm, rồi cố thủ trong xe ko ra! Bên này mà thế, có lẽ nó cho đi tù cả 3 họ ( bố- mẹ- vợ nếu có) Đa phần mọi người ghét Tàu - Bình béo, nhưng mình thấy nếu ko có các anh ấy thì xứ này mãi mãi là 1 xứ sở nằm trên mây trắng- bí ẩn và còn lâu mới đến lượt mình đc đến đây, còn lâu mới có những con đường, tàu hoả, sân bay, thậm chí cả ô tô xe máy, đến cây cối 2 bên đường. Không khí khô lắm- đêm nằm mình tỉnh giấc 3 lần đê xịt mũi, uống nước và đi tè, cổ họng rát bỏng cứ như tối hôm trước uống hết 500 chai Vodka! May mà đã chạy mua nước suối 2 lít và một cơ số thuốc rỏ mũi rỏ mắt thế mà sáng ra cũng xì ra 1 cục máu ! Sáng nay đi thăm thiền viện Ta Shi Lung Po- tu viện là nơi ngự của các Ban Thiền Lạt Ma- thày dạy và tìm kiếm các hoá thân của các Đại Lai Lạt ma! Thiền viện Ta Shi Lung Po, nơi có bức tượng Phật Di Lặc bằng đồng lớn nhất thế giới, nơi có các Stupa của các Ban Thiền Lạt ma, có cả câu chuyện buồn... Nơi đây có 4 cung điện chính: cung thờ Phật Di Lặc lớn nhất thế giới- Maitreya Buhda, đầu tiên bên trái, được xây dựng vào những năm 1914-1918. Tượng được dát 230 tấn đồng và 279 kg vàng và vô số đá quý khác như ngọc trai- turquois- san hô...tượng Phật cao 26,2m ngồi trên đài sen cao 3,8m Mặt tượng rất đẹp- ko giống mặt người Tạng, hiền từ trang nghiêm... và cấm chụp ảnh! Rất thích là tượng phật Di lặc - vị Phật của tương lai, có 2 thể hiện đứng hoặc ngồi- không giống ông Di lặc ở bên xứ Vịt mình. Vẫn biết là Phật có thể thể hiện dưới mọi hình tướng nhưng mình ko thích hình tướng béo phệ của phật Di lặc Tàu! Sau đó là các cung thờ đặt Stupa - mộ của Ban thiền Lạt ma đời thứ 5, rồi đời thứ 10- chết năm 1989- cũng toàn vàng- đá quý. Tiếp đến cung thờ đặt stupa của các Ban Thiền Lạt ma các đời trước- 1 mộ chung cho các ông- bị Cách mạng văn hoá phá bỏ, nhục thân còn lại quăng lung tung được Ban Thiền Lạt ma đời X thu gom lại, để chung trong 1 stupa. Bức tường trắng lớn xa xa là để treo 1 bức thanka khổng lồ, bằng vải vào những dịp lễ Tết! Thật là khó tưởng tượng và kính phục sự mộ đạo của người dân Tạng! Ngôi đền có Stupa của các Ban Thiền LẠt ma chung, xương cốt được gom lại sau Cách mạng văn hoá... Trên đường về Lhasa, cả đoàn tranh thủ tạt qua nhà 1 người Tạng, ông con làm hướng dẫn du lịch cộng tác với phía Việt Nam! Cửa màu đỏ bã tràu - màu của Tạng! Với tay nắm bằng đồng! Nhìn từ ngoài đường thì nhà rộng rãi, có tường cao hơn đầu người bao quanh, nhưng vào bên trong thấy cũng bề bộn, nghèo lắm... Tầng 1 để nuôi bò, kho chứa các vật dụng linh tinh, đồ cũ , xe cộ hỏng, máy nông nghiệp cũ hỏng... người ở tầng 2! Ông chủ nhà có vẻ ngượng hay bận, toàn phụ nữ tiếp chuyện khách, mời rượu táo - thứ nước đục đục nhờ nhờ, độ cồn khoảng 2-4 độ, nhạt! và chè bơ ngậy ngậy! Lúc đến và lúc về các bà các chị ra tận chân cầu thang đón-tiễn khách, cười tươi vui vẻ, hiếu khách mặc dù chẳng biết tiếng trừ câu Ta Shi Dek Lếk (= hello) và bye bye!!!! Khuôn mặt của họ khắc khổ, và trông già hơn tuổi nhiều. Mình chủ động cầm lấy cái mani khorlo, vừa bắt đầu quay phát là bà cụ lầm bẩm Om Mani Pad Me Hum ngay...người Tạng ai cũng có 1 tràng hạt và 1 cái Mani Khorlo này...mình cũng có 1 cái khảm đá turquois... Phòng khách có màu chủ đạo là mà Đỏ- cam có lẽ xứ lạnh nó thế! Và... phải có chỗ treo ảnh lãnh tụ Mao- Đặng-Giang-Hồ -Tập nếu ko sẽ bị phạt (khổ chủ nói vậy) Bàn và ghế thấp, có đệm dày, mặt bàn để ly thuỷ tinh bé tí uống rượu táo, cái can xanh xanh đựng rượu đấy! Phích đựng trà bơ- trà thì ít mà bơ thì nhiều! Phòng khách lấy ánh sáng bằng 1 khung cửa kính rộng, chiếm toàn bộ bức tường, nhưng vẫn cứ âm u - tôi tối thế nào ấy! Giữa nhà có "giếng trời" được che bằng nhựa dày và trong, họ trồng hoa và cây cảnh, có giường ngủ ở đó luôn! Cái bình trắng trắng chạy liên tục ( lúc đầu mình tưởng là cái máy giặt) là máy làm bơ! Bếp của họ có nhiều ruồi- chắc do mùi bơ thơm ở cạnh chuồng nuôi súc vật! Nhưng ko có phân Yak, họ nấu bằng củi Trong ảnh- đống củi ở bên phải, bếp lò ở thấp sâu trong có ống khói ra ngoài, 2 can đựng bơ... rồi cột cũng màu đỏ, nhiều phích. Có cả 1 bàn thấp và 1 ghế( hay giường- vì có gối ở đó- có lẽ dành cho người già những ngày đông buốt giá? Thế còn toilet thì seo? Lộ thiên và ... chẳng biêt nói sao, nó dư lày, ( chỗ nước lem nhem ra là của khách đấy-!rõ dơ, đã té không có nghệ thuật lại còn chụp với choẹt) Sạch sẽ hơn ở thiền viện Drepung- chắc vì ít người sử dụng nó thôi! Chẳng thấy chỗ để giấy mà lại thấy nhiều cây gỗ- chẳng lẽ họ gạt! Nếu để giấy trong nhà nếu quên thì sao nhỉ? Tối, đoàn đi ăn lẩu truyền thống Tibet! Nhà hàng sặc mùi bơ- mỡ trâu Yak! Mọi người truyền miệng nhau, phải đi ăn lẩu Tibets nhé, gà hoặc trâu Yak cũng được...mình chọn trâu vì chắc chắn là hàng xịn, có ở mọi nơi, chứ gà thì... có nhìn thấy con gà nào ở cái xứ Tibet này đâu... Đồ ăn để trong nồi đồng, cũng đun bằng bếp gaz du lịch, nom cũng đẹp mắt! Chỗ ngồi như thường lệ có thảm dày, bàn thấp! Lần này có uống bia Lhasa : Bia cũng tươi ngon- không cần đá vì độ cũng nhẹ- mỗi tội uống chén mắt trâu, trong khi đó trà nóng lại được phục vụ trong cốc gỗ to bằng nửa cái bát- cũng gỗ! Thế cũng hay vì uống như thế sẽ uống đc ít bia! Cuối cùng 3,5 thằng làm 6 chai 650, thế cũng đủ tây tây rồi..( có 1 truỵ và 1 em HD ko uống nhiều- tính bằng 1/2 người). Vị bia gần giống với bia Tsing Tao. Em bé lẩu cuối cùng cũng đc mở nắp , nom cũng đẹp đấy chứ! Nhưng có điều là nước mặn quá, so với người xứ Vịt! 2 bát ớt tương và ớt chưng cay lè lưỡi! Trong nồi lẩu có bò viên- khúc xương, lưỡi bò, thịt nạc, thịt lợn, táo đỏ, kỳ tử hạt to như đầu đũa, cải xanh, bí xanh, củ cải trắng, khoai tây nữa... ăn cũng ngon ... chỉ tội mặn và không có Mỳ ăn liền thần thánh! May dân xứ Vịt bao giờ cũng "cẩn thận- lo xa- lễ phép" nên có ngay 4 gói mỳ quốc hồn quốc tuý thả vào- ok 1 bữa tối ngon lành và rất hoà hợp Vịt - Tạng! Ăn xong, no kễnh bụng, cả đoàn sùng đạo thả bước trên những con phố trung tâm, chào tạm biệt Lhasa- hy vọng có ngày gặp lại! Nếu còn duyên...chắc chắn sẽ gặp lại!